Το φασκόμηλο (Salvia officinalis) είναι πολυετές, αειθαλές, θαμνώδες φυτό, αυτοφυές και ιδιαίτερα διαδεδομένο στις μεσογειακές περιοχές. Είναι γνωστό και με άλλα ονόματα, όπως ελελίφασκος ο φαρμακευτικός, φασκομηλιά, αλησφακιά, χαμοσφακιά.  Το όνομα του γένους Salvia προέρχεται από το λατινικό ρήμα “salvare” που σημαίνει «θεραπεύω, υγιαίνω», χάρη στις ευεργετικές για την υγεία δράσεις που διαθέτει. Εξαιτίας προσβολής εντόμων, σχηματίζονται πάνω στο φυτό σκληρά, χνοώδη σφαιρίδια, που μοιάζουν με καρπούς και χαρακτηρίζονται ως «μήλα» του φυτού, εξ’ ου και η ελληνική ονομασία «φασκόμηλο».

Το φυτό φτάνει σε ύψος τα 30 – 80 εκατοστά και είναι πολύκλαδο, με τους βλαστούς στη βάση να είναι ξυλοποιημένοι, ενώ στην κορυφή τρυφεροί. Σχηματίζει φύλλα γκριζοπράσινα, επιμήκη, παχιά, χνουδωτά, που αναδύουν ένα ιδιαίτερο άρωμα όταν τριφτούν. Ανθοφορεί από τον Απρίλιο, έως και τις αρχές Μαΐου, δημιουργώντας μικρά, ιώδους έως ρόδινου χρώματος άνθη, που προσελκύουν πληθώρα επικονιαστών, όπως οι μέλισσες.

Το φασκόμηλο αγαπά τον ήλιο, αλλά μπορεί να ανεχτεί και ημισκιερές θέσεις. Χρειάζεται ξηρά, έως μέτρια εδάφη, με καλή αποστράγγιση. Πολύ υγρά εδάφη μπορεί να οδηγήσουν σε νέκρωση του φυτού, λόγω σαπίσματος της ρίζας, αλλά γενικά δεν αντιμετωπίζει προβλήματα από άλλες ασθένειες ή έντομα. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο, παραφυάδες ή μοσχεύματα.

Το φασκόμηλο καλλιεργείται σε κήπους, παρτέρια και γλάστρες, όχι τόσο ως καλλωπιστικό, αλλά κυρίως ως αρωματικό. Στην αρχαιότητα, εκτός από τις ιαματικές ιδιότητες που είχαν διαπιστώσει πως έχει, είχαν αποδώσει στο φασκόμηλο και μεγάλη συμβολική διάσταση. Το θεωρούσαν ιερό φυτό και το έκαιγαν σε θρησκευτικές τελετές. Μέχρι και σήμερα, συλλέγονται τα μυρωδάτα φύλλα του, καλύτερα την περίοδο ανθοφορίας και χρησιμοποιούνται είτε φρέσκα, είτε αποξηραμένα σε πολλές συνταγές μαγειρικής, όπου προσδίδουν ιδιαίτερο άρωμα και γεύση. Ακόμα, από τα φύλλα του παρασκευάζεται αφέψημα, με ιαματικούς σκοπούς, όπως κατά των φλεγμονών του στόματος, για την αντιμετώπιση του κρυολογήματος και την ενίσχυση της μνήμης. Ακόμα, το αιθέριο έλαιο που απομονώνεται από τα φύλλα του διαθέτει πλούσιο άρωμα και ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιμικροβιακή δράση με εφαρμογή τόσο στη φαρμακευτική, όσο και στη συντήρηση τροφίμων, την αρωματοποιία και τη βιομηχανία καλλυντικών. Η θουγιόνη, βασικό συστατικό των φύλλων του φασκόμηλου μπορεί να προκαλέσει σε μέτριες έως αυξημένες ποσότητες διαταραχές στο νευρικό σύστημα, γι’ αυτό χρειάζεται να υπάρχει μέτρο  στην κατανάλωσή τους.

Η χορήγηση και η κατανάλωση των φυτών και των βοτάνων πρέπει πάντοτε να γίνεται με την καθοδήγηση κάποιου ειδικού ιατρού – θεραπευτή. Οι παρούσες πληροφορίες δεν αποτελούν συμβουλές για χρήση ή κατανάλωση φυτών και βοτάνων, αλλά έχουν καθαρά ενημερωτικό σκοπό.